İşverenin sözleşmeye uyma zorunluluğu vardır

İşverenin sözleşmeye uyma zorunluluğu vardır.

İşveren sözleşmenin ilgili maddesine uygun şekilde sigorta poliçesi tanzim ettirmekle yükümlüdür. Bu usule uyulmaksızın sadece kaza hâline indirgeyecek şekilde yapılan sigorta poliçesinin sözleşmeye aykırı olduğu, bu usule uyulmamasından doğan sorumluluğun davalı işverene ait olduğundan zararın tazmini gerekir.

Kararın tam metni; 

T.C.

YARGITAY

9.HUKUK DAİRESİ

2023/10815

2023/13609

3.10.2023

DAVA : Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.

Davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 03.10.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.

Duruşma günü davalı vekili Avukat … ve davacı vekili Avukat V. … geldiler.

Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.

Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

KARAR : I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı ile 31.04.2013 tarihli belirli süreli “uçucu personel (Kokpit B747/400)” … sözleşmesi imzaladığını, anılan … sözleşmesinin “Lisans Kaybı ve Sağlık Sigortası” başlıklı 8. maddesinde “… uçucu personele işveren tarafından 120.000 USD karşılığı “lisans kaybı sigortası” geçici lisans kaybını da içerecek şekilde yaptırılacak ve … akdinin devamı halinde her sene yenilenecektir.” ibaresine yer verildiğini, müvekkilinin yaşadığı birtakım sağlık sorunları neticesinde önce bir kez geçici lisans kaybına, takiben ise 11.12.2017 tarihli rapor uyarınca ….03.2018 tarihinde kesin lisansa kaybına karar (kalıcı olarak uçuşa elverişli değildir kararı)verildiğini ve anılan kararın kesinleştiğini, kesin lisans kaybının kesinleşmesinden sonra ilgili sigorta şirketi ile iletişime geçen davacının talebinin poliçe teminatı kapsamında değerlendirilemediği gerekçesiyle reddedildiğini, sigorta poliçesinin incelenmesinde davalı Şirketin yaptırmış olduğu lisans kaybı sigortasının 60-65 yaş aralığındaki pilotlar için yalnız kaza nedeniyle bedensel yaralanma sonucunda doğan lisans kaybı durumunu kapsadığının anlaşıldığını, kesin lisans kaybının gerçekleştiği tarihte borçlu davalı Şirket tarafından … sözleşmesine uygun şekilde lisans kaybı sigortası sözleşmesi yapılmadığı için davacının durumunu kapsayan bir lisans kaybı sigortası bulunmadığını ve bu nedenle de davacıya sigorta şirketinden ödeme yapılmadığını, sözleşmede açıkça kararlaştırılan bir edim davalı tarafından ifa edilmediğinden davacının bundan kaynaklanan somut ve likit zararını borçlu Şirketten talep etmek adına … Anadolu 8. İcra Dairesinin 2018/25750 Esas sayılı dosyasıyla takip başlattığını ancak davalının takibe haksız olarak itiraz ettiğini, bu haksız itirazın iptaline, takibin devamına, icra inkar tazminatının kanunda aranan tüm koşulları oluştuğundan takip alacağının %20’sinden aşağı olmamak üzere icra inkar tazminatına hükmedilmesini talep etmiştir.

CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının lisans kaybı sigorta bedelini sigorta şirketinden talep etmesi gerektiğini, davacıya sözleşmede belirtildiği şekilde sigortanın yapıldığını, tüm sivil havacılık sektöründe olduğu gibi 60 yaş altına kaza ve hastalık, 60-65 yaşa kaza hâlini kapsayacak şekilde sigorta yapıldığını, davacının kesin lisans kaybında 64 yaşında olduğundan poliçe kapsamında yer almadığını ve sigorta bedelini alamadığını, normal şartlarda 60 yaşını dolduran pilotların uçamayacağını, belli şartların varlığı hâlinde uçabileceğini, davacının lisansını kaybettiği zamanda zaten pilotluk hayatının sona erdiğini, 1 yıl sonra mevzuat gereği emekli olacağını, icra inkar tazminatı talebinin yerinde olmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı tarafın … sözleşmesine uygun şekilde lisans kaybı sigorta sözleşmesi yaptırmadığı ve bu nedenle sigorta şirketinden lisans kaybı nedeni ile davacıya ödeme yapılmadığı, davacının oluşan zararının davalının kendi edimlerini yerine getirmemesinden kaynaklandığı, davacının lisans kaybının gerçekleştiği kabul edilen ….03.2018 tarihi itibarıyla da … sözleşmesinin hâlen yürürlükte olduğu, tüm bu nedenlerle davalının işbu zararı karşılaması gerektiğinden icra dosyasına yapmış olduğu itirazın haksız olduğu, söz konusu alacak likit olduğundan icra inkar tazminatına hükmedildiği gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

İSTİNAF

1. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

1. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; Mahkemenin havacılık ve sigortacılık gibi uzmanlık gerektiren iki hususun bir arada bulunduğu bir uyuşmazlıkta bu alanlarda uzman kişilerden oluşan bir heyetten bilirkişi raporu almadan karar vermesinin hatalı olduğunu, davalı Şirketin sözleşme gereği yükümlü olduğu sigortayı yaptırdığını, dosya kapsamında bulunan deliller kapsamında davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının imzalamış olduğu sözleşme gereği 65 yaşına kadar çalışsa dahi 120.000,00 USD kazanamayacağı gözetilmeden davanın tamamen kabulüne karar verilmesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

1. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; taraflar arasında imzalanan sözleşmenin ilgili maddesinde sigortanın kapsamını daraltan herhangi bir hüküm bulunmadığı, yine … ilişkisinin devamı süresince lisans kaybı sigortasının daraltılabileceğine dair davacı işçiden alınmış herhangi bir onay bulunmadığı, davacının açık ve yazılı muvafakati alınmaksızın davacı aleyhine sonuç doğuracak ve haklarını kısıtlayacak şekilde sözleşme hükümlerine aykırı lisans kaybı poliçesi düzenlenmesi yoluna gidilemeyeceği, davalının iddia ettiği şekilde 60-65 yaş aralığında pilotlar için yalnızca kaza nedeniyle bedensel yaralanma sonucunda doğan lisans kaybı durumunu kapsadığı şeklindeki durumun somut olayda uygulanamayacağı ve geçerli kabul edilemeyeceği, nitekim bu değişikliğin davacı ile imzalanan … sözleşmesinden sonraki aşamada getirildiği ve davacı ile lisans kaybı sigorta poliçesinin bu değişikliği içerecek şekilde yeniden düzenlendiğine dair bir delilin işverence sunulamadığı, dolayısıyla davalının sözleşmenin ilgili maddesine uygun şekilde sigorta poliçesi tanzim ettirmekle yükümlü olduğu, bu usule uyulmaksızın sadece kaza hâline indirgeyecek şekilde yapılan sigorta poliçesinin sözleşmeye aykırı olduğu, bu usule uyulmamasından doğan sorumluluğun davalı işverene ait olduğu, nitekim davalının sözleşme gereğince 120.000,00 USD bedelli sigorta poliçesini yaptırmakla yükümlü olduğu, poliçe limitinin belirli olması ve alacağın likit oluşu nedeniyle icra inkar tazminatına hükmedilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

TEMYİZ

1. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesi’nin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

1. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepleri tekrar ederek kararı temyiz etmiştir.

1. Gerekçe
2. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davalının … Anadolu 8. İcra Müdürlüğünün 2018/25750 Esas sayılı takip dosyasında borçlu olup olmadığının tespiti ve davacı lehine %20 oranında icra inkar tazminatına hükmedilip hükmedilemeyeceği hususlarındadır.

2. İlgili Hukuk
3. 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 369. maddesinin birinci fıkrası ile 371. maddesi,
4. 2004 Sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 72. maddesi.
5. Değerlendirme
6. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 Sayılı Kanun’un 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
7. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

SONUÇ : Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 Sayılı Kanun’un 370. maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davacı yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine ,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, 03.10.2023 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.