Araç Mahrumiyetine Farklı Bakış Açısı
Trafik ve Kasko Sigorta poliçelerinde hasar başvurusu sonrasında sigorta şirketleri tarafından atanan sigorta eksperlerince genel ve özel şartlar çerçevesinde hasarda değiştirilmesi gereken yedek parçaların tedarikinde, sigorta şirketi ile belirli sözleşme sürelerinde tedarik sağlayan yedek parça satıcılarının taraf olduğu süreçte yaşanan aksaklıklar tüketiciyi, araç sahibini mağdur etmeye devam ediyor.
Bu konuda kazazede sigortalı veya mağdurun kontrolü dışında gerçekleşen yedek parça tedarik sisteminde tedarik süresi uzadıkça, araç mahrumiyeti süresi uzamasına karşın, sigorta şirketleri tedarik sürecini hızlandırmak veya bu süreçteki aksaklıkları gidermek yerine, tedarik zinciri üzerinde kendisine sağlanan yüksek ıskontolarla temin süresinde tüketiciyi geri plana atmaya devam ediyor.
Bu konu Sigorta Eksperleri Meslek Kurallarına ilişkin (G) bendinde; Diğer Hususlar başlıklı hükümlerde son derece açık ve net olarak düzenlenmiştir. Buna göre;
a. Araçların servislerde / tamirhanelerde onarım için sıra beklemeleri veya servisler / tamirhaneler tarafından sağlanacak olan yedek parçaların temininde yaşanan güçlükler nedeniyle uzayan onarım süresi sigortacıya rücu edilemez. Bu itibarla, belirtilen süreler Sigorta Eksperi tarafından tespit olunan onarım sürelerine ilave edilemez.
b. Yedek parçaların sigorta şirketlerine hizmet sağlayıcılar tarafından temin edildiği haller ile söz konusu hizmet sağlayıcılar tarafından yapılan plastik ve / veya alüminyum parça onarımlarının gerçekleştiği hallerde, bu süreler Sigorta Eksperi tarafından tespit olunan onarım sürelerine ilave edilir.
c. Sigorta Eksperi tarafından, (a) ve (b) bentlerinde belirtilen hususlar göz önüne alınarak tespit olunan onarım süresi taraflara bildirilerek ekspertiz raporunda yer verilir ve onarım süresinde herhangi bir nedenle bölümlendirmeye gidilmez.
Borçlar Kanunun hükümleri çerçevesinde değerlendirilen araç mahrumiyeti sürecine ilişkin uyuşmazlıklarda teknik onarımın başlaması veya tamamlanması için gereken yedek parçanın temininin sigorta şirketlerince gerçekleştirildiği durumlarda uzayan sürece kasko sigortalarındaki genel ve özel şartları gerekçe göstererek parça tedarik sürecinin tüketicinin kontrolü dışında bulunduğunun göz ardı edilmemesi, sigorta tahkim ve adli yargı süreçlerinde GERÇEK HASAR MİKTARI’nın belirlenmesinde sağlanan bu yüksek ıskontoların yerine ORJİNAL PARÇA BEDELİ (Araç üzerindeki hasarlı parça orjinallik şartıyla), işçilik ve KDV’nin dahil olduğu hesaplamanın gerçekleştirildiği açıktır. Mesai saatlerinde sigorta şirketlerinin atadığı hasarlara bağımsız olarak genel ve özel şartlar ile yönetmelikler çerçevesinde hasar tespiti yapan sigorta eksperlerinin, Sigorta Tahkim sürecinde ve Adli Yargı sürecinde farklı hesaplama ve tespitlere imza atarlarken, SEİK Sigorta Eksperleri İcra Komitesi 2023/4 nolu duyurusunda, kasko sigortalarını işaret ederek gerçekleştirdiği duyuruda;
Tedarik sürecinin göz ardı edilmesi, teknik onarım süresinin hesaplanması yönünde sigorta eksperlerinden rica da bulunması dikkat çekicidir.
5684 sayılı Sigortacılık Kanunu ile hükümleri çerçevesinde görev alanları tanımlanan tüm sigorta aktörleri ile SEİK’in görevleri aşağıda belirtildiği gibi olmasına rağmen;
“Sigorta Eksperleri İcra Komitesi, aşağıda belirtilen görevleri yerine getirir:
a) Sigorta eksperliği faaliyetlerinin adil ve dürüst olması, iş ahlakının sağlanması, meslek mensuplarının mesleğin gerektirdiği özen, disiplin ve dayanışma içinde çalışması amacıyla meslek kurallarını oluşturmak.
b) Meslek mensupları arasında haksız rekabeti önlemek için gerekli bütün tedbirleri almak ve uygulamak.
c) Yurt içinde ve yurt dışındaki meslekî gelişmeler ile idarî ve yasal düzenlemeleri izleyerek, bu konuda üyelerini aydınlatmak.
ç) Sigorta eksperliği faaliyetine ilişkin olarak, ulusal veya uluslararası malî, iktisadî ve meslekî kurum ve kuruluşlar ile ilişkiler kurmak.
d) Sigorta eksperliği mesleğinin geliştirilmesi amacıyla kurslar tertip etmek, seminer ve konferans gibi eğitim faaliyetlerinde bulunmak.
e) Sigortacılık ve sigorta eksperliği mesleğine ilişkin gelişmeleri izlemek, bu konudaki yayın ve içtihatları derleyerek meslek mensuplarının yararına sunmak.
f) Meslekî konularda mütalaa vermek ve yetkili mercilere görüş bildirmek.
g) Sigortacılık mevzuatı uyarınca sigorta eksperliği yapabilmek için gerekli olan Levhaya kayıt işlemleri ile kayıttan silinme işlemlerini yürütmek.
ğ) Sigorta eksperleri hakkında sigortacılık faaliyeti ile ilgili konularda disiplin cezası vermek.
h) Müsteşarlıkça verilecek diğer görevleri yerine getirmek.”
Sigorta şirketleri ile yedek parça tedarikçileri arasında köprü vazifesi kurarak, tespit ve analiz ettikleri hasara ilişkin maliyetleri düşürme çabası ile sigorta şirketlerine taraf olmak, parça tedarik süreçlerinde bulunmak görevi mevzuatın dışında görülmektedir.
Farklı bakış açıları ile tartışılabilen bu konunun sigortalıyı, mağduru kısacası tüketicinin lehine olmadığı, uyuşmazlıkların herhangi bir aşamasında farklı farklı yorumlamalara zemin hazırladığı, asıl gerçeğin sigorta eksperlerinin taraflara ekonomiklikten ziyade gerçek hasarın tespiti hususunda saygın görevlerini icra etmek olduğu belirtmek gerekiyor.
Av. İbrahim Güllü
Bir yanıt bırakın